Làm Thế Nào Để Xây Dựng Thói Quen Mang Bản Sắc Cá Nhân?

Thay đổi là một điều không hề dễ dàng. Có lẽ bạn cũng đã biết điều này.

Tất cả chúng ta đều muốn trở thành những người tốt hơn: mạnh mẽ hơn và khỏe mạnh hơn, sáng tạo hơn và khéo léo hơn, hay một người bạn, một thành viên trong gia đình tốt hơn.

Nhưng ngay cả khi chúng ta thực sự có cảm hứng và bắt tay vào thực hiện chúng, thì cũng thật khó để ta có thể trở nên quen với những hành vi mới. Có nhiều khả năng là vào thời điểm này năm sau, bạn sẽ có xu hướng làm những điều cũ, quen thuộc hơn là thực hiện một thói quen mới một cách dễ dàng.

Tại sao lại như vậy? Và bạn có thể làm gì để có thể khiến việc thay đổi trở nên dễ dàng hơn không?

Làm thế nào để có thể ghi nhớ tên người một cách thành thạo?

Vợ tôi rất giỏi trong việc nhớ tên mọi người.

Gần đây, cô ấy kể cho tôi nghe một câu chuyện diễn ra vào thời trung học. Cô học tại một ngôi trường lớn, và đó là ngày đầu tiên đến lớp. Chắc hẳn sẽ có nhiều học sinh chưa từng gặp nhau trước đây. Và giáo viên đã đi quanh phòng, yêu cầu từng người một tự giới thiệu về bản thân mình. Cuối cùng, người giáo viên ấy hỏi rằng liệu có ai có thể nhớ hết tên mọi người không.

Vợ tôi đã giơ tay lên và đi quanh phòng, cô đã gọi tên chính xác khoảng 30 người. Những người còn lại trong phòng vô cùng sửng sốt. Chàng trai bên cạnh nhìn sang cô ấy và nói, “Tôi thậm chí còn không thể nhớ nổi tên của bạn.”

Cô cho biết khoảnh khắc đó như là một trải nghiệm để khẳng định mình. Sau đó, cô ấy đã cảm thấy như, “Tôi là kiểu người giỏi nhớ tên mọi người.”

Thậm chí ngày nay, cô ấy cũng rất giỏi trong việc ghi nhớ tên của bất kỳ ai mà chúng tôi gặp.

Đây là những gì tôi học được từ câu chuyện đó: Để có thể nhìn nhận được một bản sắc mới, chúng ta phải chứng minh điều đó cho chính mình.

NHỮNG THÓI QUEN TẠO NÊN THƯƠNG HIỆU CÁ NHÂN

Chìa khóa để xây dựng những thói quen lâu dài chính là sự tập trung vào việc tạo ra một bản sắc mới trước tiên. Những gì bạn cần làm bây giờ là tạo ra một hình ảnh phản chiếu về kiểu người mà bạn tin rằng bạn sẽ trở thành (trong ý thức hoặc tiềm thức).

Để thay đổi hành vi của mình theo một hướng tốt hơn, bạn cần phải bắt đầu tin vào những điều mới mẻ về bản thân. Tóm lại, bạn cần phải xây dựng những thói quen dựa trên bản sắc.

Hãy tưởng tượng cách chúng ta thường đặt mục tiêu. Chúng ta có thể bắt đầu bằng cách nói “Tôi muốn giảm cân” hoặc “Tôi muốn khỏe mạnh hơn.” Nếu bạn may mắn, bạn có thể được ai đó nói rằng: “Điều đó thật tuyệt, nhưng bạn nên nói một cách cụ thể hơn.”

Và, sau đó bạn tiếp tục nói, “Tôi muốn giảm 10kg” hoặc “Tôi muốn squat với chiếc tạ 136kg.”

Tuy nhiên, những mục tiêu này đang tập trung vào kết quả, chứ không phải là bản sắc.

Để hiểu ý tôi, hãy nhìn nhận rằng có ba cấp độ mà sự thay đổi có thể xảy ra. Bạn có thể tưởng tượng chúng giống như các lớp của một củ hành tây.

Có ba lớp thay đổi hành vi: thay đổi kết quả, thay đổi quá trình, và thay đổi bản sắc.

Lớp đầu tiên đang thay đổi kết quả của bạn. Mức độ này liên quan đến việc thay đổi những kết quả như: giảm cân, xuất bản một cuốn sách, giành chức vô địch. Hầu hết các mục tiêu bạn đặt ra đều có liên quan đến mức độ thay đổi này.

Lớp thứ hai đang thay đổi quá trình của bạn. Cấp độ này sẽ liên quan đến việc thay đổi thói quen và hệ thống của bạn, như việc thực hiện một thói quen mới tại phòng tập thể dục, dọn dẹp lại bàn làm việc của mình để có thể làm việc tốt hơn, hay là phát triển một phương pháp thiền. Hầu hết các thói quen bạn xây dựng đều gắn liền với cấp độ này.

Lớp thứ ba - cũng là lớp sâu nhất, là lớp thay đổi danh tính của bạn. Cấp độ này liên quan đến việc thay đổi niềm tin của bạn, ví dụ như: thế giới quan, hình ảnh của bản thân, những đánh giá của bạn về bản thân và những người khác. Hầu hết các niềm tin, giả định và thành kiến mà bạn nắm giữ đều liên quan đến cấp độ này.

Tóm lại, kết quả là về những gì bạn nhận được. Còn quá trình là về những gì bạn làm. Bản sắc là về những gì bạn tin tưởng. Khi nói đến việc xây dựng những thói quen về lâu dài — khi nói đến việc xây dựng một hệ thống cải tiến 1% — vấn đề không phải là mức độ này “tốt hơn” hay “kém hơn” so với mức độ khác. Tất cả các mức độ thay đổi đều hữu ích theo cách riêng của chúng. Vấn đề là hướng thay đổi.

Nhiều người bắt đầu quá trình thay đổi thói quen bằng cách tập trung vào những gì họ muốn đạt được. Điều này dẫn chúng ta đến những thói quen dựa trên kết quả. Giải pháp thay thế cho điều này chính là xây dựng thói quen dựa trên bản sắc. Với cách tiếp cận này, chúng ta sẽ bắt đầu bằng cách tập trung vào người mà chúng ta muốn trở thành.

CÔNG THỨC ĐỂ TẠO ĐƯỢC SỰ THÀNH CÔNG BỀN VỮNG

Thay đổi niềm tin của bạn gần như không khó như bạn nghĩ. Có hai bước cơ bản sau:

  1. Quyết định mẫu người lý tưởng mà bạn muốn trở thành.

  2. Chứng minh điều đó với bản thân bằng những chiến thắng nhỏ.

Đầu tiên, hãy xác định rằng bạn muốn trở thành ai. Điều này có ở mọi cấp độ - với tư cách là một cá nhân, một đội, một cộng đồng, một quốc gia. Bạn muốn đại diện cho điều gì? Nguyên tắc và giá trị của bạn là gì? Bạn muốn trở thành ai?

Đây là những câu hỏi lớn và nhiều người không biết bắt đầu từ đâu - nhưng họ biết mình muốn kết quả như thế nào: có được cơ bụng sáu múi, bớt lo lắng hơn hoặc tăng gấp đôi lương. Hãy bắt đầu từ đó và đi ngược đến kiểu người có thể hưởng được những kết quả đó. Hãy tự hỏi bản thân, “Đâu là kiểu người có thể đạt được kết quả mà tôi muốn?”

Dưới đây là năm ví dụ về cách bạn có thể làm điều này một cách hiệu quả trong cuộc sống của mình.

Bản sắc: Trở thành kiểu người di chuyển nhiều hơn mỗi ngày.

Một chiến thắng nhỏ: Sở hữu một chiếc máy đếm bước đi. Hãy đi bộ 50 bước khi bạn đi làm về. Và ngày hôm sau, hãy đi bộ 100 bước. Ngày hôm sau sữa, tăng lên thành 150 bước. Và nếu bạn làm điều này 5 ngày mỗi tuần và thêm 50 bước mỗi ngày thì đến cuối năm, bạn sẽ đi bộ được hơn 10.000 bước mỗi ngày.

BẠN MUỐN TRỞ THÀNH MỘT NHÀ VĂN GIỎI HƠN?

Bản sắc: Trở thành kiểu người viết 1.000 từ mỗi ngày.

Một chiến thắng nhỏ: Viết một đoạn văn mỗi ngày trong tuần này.

BẠN MUỐN TRỞ NÊN MẠNH MẼ?

Bản sắc: Trở thành kiểu người không bao giờ bỏ lỡ buổi tập luyện.

Một chiến thắng nhỏ: Thực hiện bài tập chống đẩy vào mỗi thứ Hai, thứ Tư và thứ Sáu hằng tuần.

BẠN MUỐN TRỞ THÀNH MỘT NGƯỜI BẠN TỐT HƠN?

Bản sắc: Trở thành kiểu người luôn giữ liên lạc.

Một chiến thắng nhỏ: Gọi cho một người bạn của bạn vào thứ Bảy hàng tuần. Và nếu cứ lặp lại việc gọi cho một người 3 tháng một lần, bạn sẽ có thể trở nên thân thiết với 12 người bạn cũ trong suốt cả năm.

BẠN MUỐN ĐƯỢC COI TRỌNG TRONG CÔNG VIỆC?

Bản sắc: trở thành mẫu người luôn đúng giờ.

Một chiến thắng nhỏ: Lên lịch cho các cuộc họp với một khoảng thời gian chừng 15 phút giữa chúng để bạn có thời gian đi từ cuộc họp này sang cuộc họp khác và đảm bảo việc luôn có mặt sớm.

Vậy thì, bản sắc cá nhân của bạn là gì?

Theo kinh nghiệm của tôi, khi bạn muốn trở nên giỏi hơn ở một lĩnh vực nào đó, việc chứng minh bản sắc cá nhân của bạn đối với bản thân quan trọng hơn nhiều so với việc đạt được một kết quả đáng kinh ngạc. Điều này đặc biệt đúng ở bước đầu.

Nếu bạn muốn có động lực và cảm hứng, thì hãy thoải mái xem video trên YouTube, nghe bài hát yêu thích của mình và thực hiện P90X (một chương trình tập luyện tại nhà). Nhưng cũng đừng ngạc nhiên nếu bạn cảm thấy kiệt sức sau một tuần. Điều này chứng tỏ rằng bạn không thể dựa vào động lực. Thay vào đó, bạn phải trở thành mẫu người mà bạn muốn trở thành, và điều đó bắt đầu bằng việc chứng minh bản sắc mới của mình cho chính bản thân mình.

Hầu hết mọi người (bao gồm cả tôi) sẽ muốn trở nên tốt hơn trong năm nay. Tuy nhiên, nhiều người trong chúng ta sẽ đặt ra các mục tiêu dựa trên thành tích và hình thức bề ngoài với hy vọng rằng chúng sẽ thúc đẩy chúng ta làm những điều khác biệt.

Nếu bạn đang muốn thực hiện một thay đổi nào đó, thì tôi nói rằng hãy tập trung vào danh tính của bạn thay vì kết quả như trước đây. Trở thành kiểu người có thể đạt được những điều bạn muốn đạt được. Hãy xây dựng thói quen dựa trên bản sắc ngay bây giờ. Và kết quả sẽ là thứ đến sau.

Tác giả: James Clear

Link bài gốc: Identity-Based Habits: How to Actually Stick to Your Goals This Year.

Dịch giả: Nguyễn Hải My - ToMo - Learn Something New

References