Được chuyển ngữ từ bài viết “4 Terrible Reasons to Get Married (And 4 Really Good Ones)” đăng trên blog cá nhân của tác giả Mark Manson.
Chỉ vài năm trước, tôi đã từng cho rằng mình sẽ chẳng bao giờ kết hôn. Tôi chỉ bám vào những mối quan hệ vui vẻ nhưng ngắn hạn. Tôi hẹn hò rồi ngủ với hết người này đến người khác, và luôn dự trù một chiến lược thoát thân.
Tua tới thời điểm hiện tại, khi đã là một người đàn ông với cuộc hôn nhân hạnh phúc, tôi thật sự ngạc nhiên bởi [quá trình chuyển giao đến mối quan hệ gắn bó dài hạn lại dễ dàng đến vậy. Thực ra, tôi thấy nó còn rất tuyệt nữa là đằng khác.
Sự thật là những gì mà tôi đã làm để hoàn thiện chính mình, phần nhiều trong số chúng hướng đến việc tìm kiếm nửa kia phù hợp.
Tôi nhận được hàng trăm email mỗi năm từ những người đang vật vã trong mối quan hệ. Nhiều người trong số đó hoặc đã đính hôn, hoặc đang nghĩ đến việc kết hôn. Và tôi thường muốn gào lên với họ rằng “Đừng!” bởi vì nhôn nhân bắt nguồn từ những lý do sai lầm có thể dẫn đến hậu quả khôn lường - không chỉ về mặt cảm xúc mà còn về mặt tài chính.
Sau khi làm việc với hàng tá cặp đôi về vấn đề này, tôi đã gói ghém thành 2 danh sách tổng hợp mọi thứ. Danh sách đầu tiên là những lý do SAI LẦM để kết hôn. Danh sách thứ hai là những lý do ĐÚNG ĐẮN.
Phần lớn những lý do sai lầm thường trông khá hiển nhiên, thậm chí là nực cười. Nhưng với nhiều người chúng ta, thật khó để có cái nhìn khách quan về động cơ của chính mình và tỏ tường về bản chất của chúng.
Thỉnh thoảng, ý định thực sự của bạn bị chôn vùi dưới những lớp lang sâu thẳm và bạn chỉ cần ai đó lôi nó lên bề mặt.
Vậy hãy để tôi giúp bạn.
Lý do thứ nhất: Kết hôn để giải quyết những vướng mắc trong mối quan hệ
Chẳng hiểu vì lý do gì, nhiều người lại cho rằng phép màu sẽ xảy ra sau khi kết hôn và tất cả những cuộc cãi vã lẫn hành vi độc hại sẽ biến mất.
Điều này là một sai lầm.
Gắn bó với một người qua hôn nhân sẽ khuếch đại các khía cạnh của mối quan hệ. Nếu bạn thật sự yêu và tôn trọng đối phương, tình yêu và sự tôn trọng đó có thể nảy nở và phát triển sau hôn nhân.
Hôn nhân không phải là giải pháp cho những vướng mắc trong mối quan hệ.
Nhưng điều tương tự cũng diễn ra đối với những vấn đề trong mối quan hệ. Nếu bạn dở tệ ở khoản giao tiếp, những hiểu lầm chỉ có tệ hơn khi kết hôn. Nếu bạn đã không có sự tôn trọng dành cho nhau, bạn cũng sẽ chẳng có được điều đó bằng cách kết hôn. Thậm chí, bạn càng đánh mất nó.
Về cơ bản sau khi kết hôn, mọi thứ sẽ càng tốt hơn nếu trước đó nó đã tốt sẵn và ngược lại.
Lý do thứ hai: Kết hôn bởi vì sợ cảnh đơn độc
Chẳng ai muốn phải đơn độc cả.
Nhưng thứ tệ hơn đơn độc đó chính là kết hôn với một người sẵn đó chỉ bởi vì bạn mệt mỏi với việc phải ở một mình - và người đó hóa ra là một kẻ tồi dành cho bạn.
Bạn có thể đã nghe qua điều này trước kia. Nhưng chẳng ai có thể hạnh phúc khi ở bên bạn nếu bạn chẳng thể hạnh phúc với chính mình.
Tôi cá là chẳng ai nói với bạn làm cách nào để thực hiện điều đó. Sau cùng thì nó như là một cái vòng lẩn quẩn: bạn cần ai đó hạnh phúc với chính họ trước khi bạn có thể làm họ hạnh phúc, nhưng bạn thì không hạnh phúc bởi vì không có ai làm bạn hạnh phúc.
Không ai muốn cô đơn, nhưng bạn không nên kết hôn chỉ để thoát khỏi cảnh đơn độc.
Vấn đề nằm ở cách mà bạn đánh giá và nhìn nhận giá trị của mình. Bạn coi trọng ý kiến của người khác về mình nhiều hơn ý kiến của bản thân. Bạn nghĩ rằng giá trị của mình phụ thuộc vào người mình ở cạnh. Điều này ngớ ngẩn làm sao.
Hãy trở thành người mà bạn muốn trước: sống lành mạnh, từ bỏ công việc đang bóp nghẹt bạn, nghiêm túc về sự nghiệp của mình, chỉnh đốn lại tài chính cá nhân, sau đó thì tìm một người thực sự muốn ở bên bạn bởi vì bạn đã thực hiện được những điều trên.
Lý do thứ ba: Kết hôn để chứng tỏ
Có thể là bà dì cứ rỉ tai bạn rằng “sắp ế đến nơi rồi” và bạn thì chẳng còn mấy trẻ trung. Hoặc bố bạn nghĩ rằng bạn cần phải “trưởng thành”. Hoặc có thể bố mẹ bạn đã ly hôn và bạn thì quyết tâm cho cả thế giới thấy rằng mình tốt đẹp hơn họ. Hoặc bạn bè của bạn đã cưới cả rồi và bạn muốn chứng tỏ rằng bạn không mãi chỉ là “bóng đèn”.
Thỉnh thoảng tình huống có nhẹ nhàng hơn chút đỉnh nhưng cũng dở hơi. Chẳng hạn, một vài người coi hôn nhân như một biểu tượng của địa vị. Thế là họ kết hôn với suy nghĩ rằng cả hai sẽ đi diễu hành quanh thị trấn và mọi người sẽ cúi đầu trước sự hiện diện của họ như thể là họ mới chinh phạt một lục địa mới.
Dù là gì đi chăng nữa, kết hôn để chứng tỏ với ai đó - hoặc với bản thân - là một lý do vô cùng tệ.
Lý do thứ tư: Kết hôn bởi vì nó “thực tế”
Tùy vào quốc gia mà bạn đang sống, hôn nhân hợp pháp có thể mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Bạn có thể bị cám dỗ bởi kết hôn giúp bạn đủ điều kiện để được giảm thuế, nhận trợ cấp an sinh xã hội từ vợ/chồng, được nhận con nuôi, có thị thực ở quốc gia của đối phương,…
Chẳng có gì sai trái khi nhận những đặc quyền này, nhưng nếu đó là lý do duy nhất mà bạn kết hôn thì hẳn có gì đó “sai sai” ở đây.
Sự thật là hôn nhân không thể nào có cái kết đẹp trừ khi cả hai đều ở đó vì nhau chứ không phải ai khác. Luật pháp tại mỗi nơi có thể khác nhưng ngoài bố mẹ bạn ra thì thế giới chẳng ai quan tâm đến hôn nhân của bạn đâu. Hàng tỷ người đã kết hôn. Bạn đâu có được nhận vé hạng sang hay thêm bánh quy trên mỗi chuyến bay chỉ bởi vì mình đã kết hôn. Sau vài tháng, bạn còn chẳng có thể khoe mẽ về nó với ai.
Nếu lý do duy nhất mà bạn kết hôn là do lợi ích mà cuộc hôn nhân mang lại, thì hẳn là có gì đó “sai sai”.
Rồi sau đó thì sao?
Tôi sẽ cho bạn biết: Bạn mắc kẹt trong cuộc hôn nhân và cố tìm hiểu xem rốt cuộc nó có đáng hay không.
Vì thế, nếu một trong những lý do kể trên đúng với trường hợp của bạn, thì đừng kết hôn. Ngoài ra, hãy cố cải thiện kỹ năng của mình trong mối quan hệ. Học về sự khác nhau giữa mối quan hệ lành mạnh và độc hại. Tập làm quen với cách mà nhu cầu cảm xúc hoạt động để có thể đáp ứng nhu cầu của chính mình và của đối phương tốt hơn. Nó tốn nhiều thời gian đấy, nhưng sẽ “tiết kiệm” cho bạn khá nhiều đau đớn và có khi là một hay ba cuộc ly hôn.
Mặt khác, nếu bạn có một cái nhìn trung thực về mối quan hệ của mình và những lý do kể trên chẳng cái nào đúng với bạn thì điều đó tốt thôi.
Vậy đâu là lý do mà bạn nên kết hôn?
Dù đã xác định rằng mình sẽ không kết hôn vì những lý do sai lầm, nhưng thế không có nghĩa là bạn đã thoát hiểm đâu.
Dưới dây là những khía cạnh mà tôi cho rằng tối quan trọng trong một mối quan hệ, hứa hẹn một cuộc hôn nhân lành mạnh và hạnh phúc.
Tôi không cho rằng quyết định lớn lao như hôn nhân có thể được gói gọn lại thành một vài câu hỏi với câu trả lời “có/không”. Nhưng nếu mối quan hệ của bạn không bao gồm những khía cạnh này thì bạn sẽ khó lòng mà có một cuộc hôn nhân bền vững.
1. Bạn biết cách cãi nhau
Mối quan hệ lành mạnh không có nghĩa là không có bất đồng. Một mối quan hệ lành mạnh đi đôi với những cuộc tranh luận lành mạnh.
Mâu thuẫn là điều không thể tránh khỏi cho dù trong một cuộc hôn nhân hạnh phúc nhất, thật ra chúng còn là dấu hiệu tốt nếu cả hai tranh cãi một cách lành mạnh.
Điều này có nghĩa là khi bạn khó chịu và tranh cãi với nhau, cả hai đều cố gắng đi vào gốc rễ của vấn đề và không công kích nửa kia về bản chất của họ.
Chẳng hạn, có thể nửa kia lảng tránh khi bạn thật sự cần họ và khiến bạn cảm thấy tổn thương. Thay vì buộc tội họ vô cảm chỉ biết nghĩ đến bản thân, bạn nên cố thử tìm hiểu xem vì sao điều đó lại khiến bạn tổn thương và giải quyết vấn đề cùng họ. Bạn có sợ bị bỏ lại một mình trong những lúc như thế này không? Và nếu có, nửa kia có thật sự thấu hiểu điều đó? Liệu có cách nào để truyền đạt mỗi khi bạn thật sự cần họ và họ có sẵn lòng cùng bạn đi qua nó?
Phần lớn các cuộc cãi vã đều bắt nguồn từ những hiểu lầm về nhu cầu cảm xúc. Nhưng đây cũng là cơ hội để cho cả hai a) tìm hiểu nhu cầu của nhau và b) học cách để đáp ứng nhu cầu của chính và nửa kia.
Vì thế, khi xuất phát từ sự tôn trọng nhu cầu của nhau, cuộc tranh cãi có thể là một phần lành mạnh của mối quan hệ.
Quan trọng là khi mâu thuẫn, cả hai cuối cùng sẽ tha thứ cho nhau và cho chính mình. Thay vì đào bới lại vấn đề cũ, bạn ý thức được sai lầm của nửa kia và chấp nhận lời xin lỗi của họ (và họ thừa nhận sai lầm của bản thân cũng như thay đổi hành vi của mình). Không những thế, bạn cũng nhận thấy sai lầm của mình và tha thứ cho bản thân thay vì cứ tự dằn vặt.
Mâu thuẫn là điều không thể tránh khỏi, vì vậy bạn cần chắc rằng cả hai biết cách tranh cãi trước khi kết hôn. Nếu không, hãy chuẩn bị để đối mặt với một cuộc nhôn nhân ngắn ngủi và đầy biến động.
2. Bạn có cùng một thế giới quan và tầm nhìn cho tương lai
Hãy ngừng lại và hỏi bản thân về mối quan hệ của chính mình: liệu bạn có cùng định hướng trong cuộc sống và chia sẻ những giá trị giống nhau? Hay là cả hai có xích mích khi đứng trước quyết định lớn của cuộc đời? Liệu khát vọng sự nghiệp và/hoặc lối sống của cả hai có hòa hợp với nhau không?
Nếu một trong hai muốn trở thành diễn viên và sống ở Los Angeles, trong khi người còn lại thì muốn một cuộc đời thanh bình tại một nông trại ở Idaho, vậy hai điều này đi đôi với nhau thế nào? Một trong hai sẽ phải từ bỏ ước mơ của mình, và chìm trong vòng xoáy của sự phẫn uất và nuối tiếc. Và rồi chẳng ai dành phần thắng cả.
Tương tự, nếu một trong hai muốn dành tiền để chu du và khám phá thế giới nhưng người còn lại muốn mua một căn nhà thật to, đẹp và dành thời gian chăm sóc cho nó, đây chính là công thức cho những mâu thuẫn về sau.
Về cơ bản, nếu một trong hai người phải từ bỏ ước mơ, sự nghiệp, đam mê của mình, thì câu chuyện sẽ không có cái kết đẹp. Một hoặc cả hai sẽ đau khổ và oán giận lẫn nhau.
Và nếu một hoặc cả hai người phải đè nén hay thay đổi giá trị của mình, cuộc hôn nhân của bạn sẽ vô cùng chông gai. Quan điểm về con cái (hoặc cả việc bạn muốn có con hay không), tôn giáo, cách mà bạn giải quyết vấn đề tiền bạc, và hơn thế nữa. Những điều này chẳng mấy hấp dẫn để nghĩ về, nhưng những vấn đề hiện tại trong mối quan hệ sẽ càng trở nên rõ nét hơn trong hôn nhân. Vấn đề càng nghiêm trọng, bạn sẽ càng khó làm lơ nó về lâu dài.
3. Tình bạn bền chặt chính là nền tảng của mối quan hệ
Thực tế là sự lãng mạn sẽ giảm dần trong một mối quan hệ lâu dài, ham muốn tình dục cứ thế đến rồi đi và cuộc sống vẫn cứ tiếp diễn. Vì vậy, cần một người mà bạn có thể tin cậy theo những cách khác khi những điều này xảy đến. Ngoài việc là một người tình lý tưởng, người mà bạn kết hôn cũng nên là tri kỷ của bạn.
Một tình bạn đẹp bao gồm việc chấp nhận nửa kia vô điều kiện, bao gồm cả những khiếm khuyết. Họ có thể khiến bạn khó chịu và cáu bẳn, nhưng dẫu thế bạn vẫn muốn ở bên cạnh họ và muốn họ bên cạnh mình.
Bạn không chán ngấy lẫn nhau, nhưng khi một trong hai cần không gian riêng, chẳng ai cảm thấy tự ái và bạn cho nhau điều đó.
Và quan trọng nhất, bạn nghĩ về “chúng ta” chứ không chỉ “anh” và “em”. Đây là minh chứng cho một tình bạn bền vững, đầy yêu thương bắt nguồn từ việc chia sẻ cùng giá trị. Và đương nhiên, bạn nhận ra và tôn trọng quyền tự chủ của nhau. Nhưng cả hai vẫn là một đội, hướng đến cùng một mục đích.
Nếu bạn cảm thấy người kia luôn can thiệp vào sự độc lập của mình, thì hoặc là giá trị của cả hai không tương đồng hoặc bạn có khuynh hướng gắn bó lo âu. Dù là gì thì cả hai cũng nên giải quyết nó trước khi kết hôn.
4. Bạn coi hôn nhân là một lựa chọn thú vị, không phải nghĩa vụ
Cuối cùng, bạn không nên coi hôn nhân là điều bắt buộc dù xuất phát từ lý do gì.
Và ý tôi không chỉ là ai đó ra tối hậu thư rằng “một là kết hôn, không thì thôi” (dù đây chắc chắn là dấu hiệu mà bạn không nên kết hôn). Bên cạnh đó, bạn cũng không nên cảm thấy rằng mình phải kết hôn bởi vì “ai cũng làm thế” hoặc bởi vì cả hai đã gắn bó quá lâu và bạn nợ họ điều đó.
Hôn nhân - trong bất kỳ mối quan hệ nào - phải được định đoạt bởi cả hai. Nó là một dự án, không phải nghĩa vụ.
Và như bất kỳ một dự án đáng làm nào, đôi khi đó là một thử thách nhưng cũng cần phải thú vị. Và cuối cùng, cả hai đều cảm thấy nó xứng đáng.